na illa

[Redacción] O abruíño é un froito silvestre propio deste tempo do ano, que adoita medrar á beira das leiras e camiños rurais. O seu sabor agre, que deixa na boca unha lixeira sensación de sequidade, é difícil de esquecer. En castelán, coñécese co nome de "endrina", e no galego estándar, como “abruño”. A palabra que usamos na Arousa para nomear esta clase de cirola, “abruíño”, forma parte do noso particular “ Dicionario de ausencias ”.

Durante o mes de agosto, este blog non se actualizará coa regularidade de costume. Despois de catro anos de actividade ininterrumpida, collemos unhas semanas de vacacións para descansar e repoñer enerxías. Non se esquezan deste sitio, porque volveremos en setembro, e con algúns cambios e melloras.

A praia do Mallón, nunha tarde de agosto [Susi Rial] Tódolos anos, cando se aproximan as datas estivais, adoitamos escoitar nos medios de comunicación que o que se achega, será o verán máis cálido da Historia, sempre coa sombra alongada do cambio climático detrás. E este verán 2010 non é unha excepción, dende logo. Hai que ter en conta que cando se refiren á "Historia", queren dicir dende que se teñen datos, cousa que só acontece dende os anos 70. Polo tanto, o espazo de tempo non chega a ser o bastante significativo. Neste verán dise que as temperaturas aumentarán unha media de un ou dous graos. Neste sentido, os expertos de Meteogalicia , páxina web de referencia en canto ás previsións meteorolóxicas, avisan do arriscado que é facer unha predición a tan longo prazo. Aínda así, de ser certa, só é válida para o sur de España. Na Rías Baixas, pola contra, contamos cun clima máis variable, de xeito que non nos salvaremos dos días de chuvia, nin de poñernos unha boa chaqueta ...

Unha repoluda abella de San Pedro, vista desde diferentes ángulos A abella de San Pedro, tal e como lle chamamos na Arousa, é un insecto voador, de movementos aparentemente torpes. Se un becho peludo coma este lles bate na cara, non se asusten, porque non fai mal ningún. Mais que abella é escarabello, así que non ten aguillón e, ademais, déixase atrapar con facilidade; mesmo semella que lle gustan as atencións. Segundo nos informan dende  Arquivos Entomolóxicos Galegos , trátase dun coleóptero melolóntido do xénero ano xia; concretamente, a nosa abella debe de pertencer  á especie anoxia villosa , que se diferencia doutro parente similiar, anoxia australis , porque este último presenta unhas raias lonxitudinais nos élitros.  En xeral, a moitos dos membros desta familia chámaselles vulgarmente escarabellos de San Xoán, por eclosionar máis ou menos nesta época do ano, nalgúns casos de forma masiva. Na Arousa é frecuente velos revoar polas hortas á noitiña.

 Este verán nas praias do Bao e da Area da Secada ondeará unha vez máis a bandeira azul, que acredita que cumpren unhas determinadas condicións de limpeza e accesibilidade. A Asociación de Educación Ambiental e do Consumidor vén de dar a coñecer o listado das bandeiras 2010; os portos e as praias galegas obtiveron en total 132 enseñas, oito máis ca o pasado ano.

Mexillóns "tigre", sardiñas asadas e navallas, tres clásicos do verán arousán A festa do mexillón presentou por 1ª vez no seu repertorio as vieiras Tanto ten se se trata da festa da navalla, da festa do mexillón ou da exaltación dos produtos do mar. As carpas gastronómicas do Chufre ofrecen cada fin de semana de agosto un menú similar que inclúe mexillóns tigre, sardiñas asadas, navallas, polbo á feira e ameixas á mariñeira, entre outros. Só a festa do mexillón ofreceu un prato exclusivo e novidade deste ano, as vieiras recheas con mexillóns. Moi boas, por certo.

Unha caracola (abaixo) e un caramuxo cocidos Os caramuxos son moi apreciados no mercado, as caracolas non Aínda que son semellantes, caracolas e caramuxos non admiten confusión, nin no aspecto externo nin no sabor. Os caramuxos teñen a cuncha negra e, unha vez fervidos, teñen un gusto doce e fino. A caracola ten un sabor máis salgado e mesmo cun lixeiro toque picante, así que o seu valor comercial é escaso. De caracolas están os cons cheos, pero os caramuxos escasean, así que quen dá con eles, garda o segredo do lugar coma quen ten un tesouro.

A pulga de mar é un crustáceo moi abundante nas praias da Arousa. A pesares do nome , este simpático becho nin pica nin ten ningún interese polos humanos, dos que fuxe a saltos en canto se sente ameazado. Vive enterrado na area e aliméntase de algas e outros restos orgánicos.

Coas amoras pódese facer pisallada ou marmelada Primeiro, búscase unha compaña agradable e, a poder ser, de boa estatura (as mellores amoras teñen a manía de medrar no alto). Logo localízase unha zona na que haxa abondosas silvas. Entre conversa e conversa, apáñanse as amoras, dándolles preferencia a aquelas máis grandeiras, maduras e que non estean comestas polos bechos. Xa na casa coa bolsa chea, lávanse ben os froitos para retirarlles o po. Esmigállase o miolo de media barra de pan do día (a codia non se aproveita). Cun tenedor, machúcanse as amoras coa miga e azucre a gusto, ata que non quede ningunha frangulla de cor branca. A pisallada está lista para servir e compartir.

O chiringo da Lavanqueira, hai uns días Como é costume, contra o San Xoan volven os chiringos ás praias máis concorridas da Arousa. A liña de costa que vai do Bao a Xastelas concentra a maioría deles, de diferentes ambientes e para todos os gustos.

Festa dos produtos do mar no Chufre Unha vez máis, tivemos festas gastronómicas no Chufre todas as fins de semana de agosto, tentando aos visitantes con mariscadas a prezos populares. A animación turística do porto tamén beneficiou aos bares, que exhibiron terrazas cheas da mañá á noite e algúns recibiron á mesa, discretamente e sen barullos, a destacadas personalidades, desde o medallista olímpico vilagarcián Antón Paz ata o presidente da Xunta, Emilio Pérez Touriño. O edificio multiusos, fronte á Casa do Concello A mediados de xullo, Louzán inaugurou a nova estrada das Aceñas, financiada pola Deputación . E a finais de agosto, o Concello contou con Touriño para a estrea oficial do edificio “multiusos”, proxectado polo arquitecto Manuel Gallego, ao igual que a Casa do Concello. As obras do museo da conserva continúan. Ao raño, no Areoso Iscando as nasas no pantalán do Chufre Os bateeiros botaron todo o verán facendo concentracións, piquetes e reunións. Os que van á navalla ...

A procesión marítima chegando ao Campo A xente agardando a chegada da Virxe do Carme Os mariñeiros levan a ombros a imaxe, cargadiña de ristras de billetes O barco do “Pejo” foi o encargado de levar este ano a imaxe da Virxe do Carme na procesión marítima. No barco da Virxe viaxan, ademais, a orquestra, os quintos, as autoridades que haxa presentes, o cura e a toda a familia dos propietarios. Sempre foi considerado un privilexio –ademais dunha responsabilidade- transportar á patroa dos mariñeiros, aínda que este ano, disque só se ofreceu un barco. Cando hai varios candidatos, a elección da embarcación faise por sorteo ou á poxa máis alta.

Unha mostra dos fogos do pasado sábado O espectáculo pirotécnico sempre levanta moita expectación O día do Carme ofrece a única oportunidade de ver fogos artificiais na Arousa Os fogos marcan, tamén, a fin das festas As do Carme son as únicas festas da Arousa con orzamento de abondo para pagar uns fogos artificiais. A exhibición pirotécnica resérvase para a noite do sábado, o día grande. As orquestras interrompen temporalmente a verbena, á unha da mañá, e a xente diríxese ao Chufre para gozar do espectáculo e acompañar os foguetes máis vistosos cun “ooohhh”. Os fogos artificiais marcan tamén a despedida das festas, ata o vindeiro ano.

Fogueira na Lavanqueira, organizada polo "chiringo do You" Ás nove, día claro, xa cheiraba a fume polos camiños. Os veciños da Arousa cumpriron coa tradición de facer fogueiras na noite de San Xoán, aínda que a impresión xeral é que a festa veu a menos. Botáronse en falta as fogueiras multitudinarias da xuventude en Gradín e noutras zonas de costume. Semella que moitos adiaron a gran troula para San Pedro, que cadra na noite do sábado e ao día seguinte non hai que ir traballar. Quen non faltou á súa cita foi o “chiringo do You” e compañía. O chiringuito máis popular da Lavanqueira cambiou este ano de ubicación (agora está situado enriba da praia), e como aínda está de reestruturación, non ofreceu nin a paella nin a churrascada de sempre, pero si houbo fogueira e un bo ambiente de festa.

Auga de San Xoán, unha das combinacións de herbas posible Aquí temos de mollo herba de San Xoán, ruda, herba luísa, unha folla de figueira, lavanda, romeu, unha rosa e unhas floriñas de xazmín. Vai quedar ao sereno toda a noite, e mañá pola mañá, hai que lavar a cara con esta auga fresca e recendente. É unha tradición da noite da San Xoán que as mulleres da Arousa manteñen viva, por se acaso. Que mellor que recibir oficialmente o verán cun rito purificador que afasta os meigallos.

Niki Picalitos, arousana residente en París, ofrécenos esta montaxe fotográfica dos quintos no día do Carme. Aínda que o servizo militar deixou de ser obrigatorio, os quintos (a xeración de mozos de 18 anos) continúan mantendo o seu día de festa no verán -antes a xeito de despedida- e acompañan á Virxe na procesión marítima, vestidos co uniforme da Marina.

O Regheiro coas palmas en alto ao son de "Esmaghare"

A oficina de turismo das Laxes, que este ano estivo aberta por primeira vez no mes de outubro, pechou a tempada coa visita de 22.000 persoas, a maioría procedentes do País Vasco, Cataluña, Valencia e Madrid, de acordo co balance oficial. Os aspectos da illa máis valorados polos turistas foron a paisaxe, a gastronomía e “a ruta dos cons”. Este itinerario turístico comezou a promocionarse o pasado verán, cun xeitoso folleto que propón unha visita ás pedras e aos cons máis característicos da Arousa. Parece que gustou. Portada do folleto turístico Páxina interior