No Grande Azul

O patrón do barco Nuevo Ino, posando ante a exposición

Outra das fotografías da mostra "No Grande Azul"

Ata o 14 de marzo pódese visitar no Museo do Mar de Vigo a exposición "No Grande azul", do fotógrafo José Romay, gañador da Bolsa de Creación Fotográfica O Mar, convocada polo propio museo. A mostra documental, en branco e negro, recolle as experiencias de mariñeiros galegos dedicados a diversas artes: arrastreiros, percebeiros, bateeiros... Para facela, Romay tivo que coñecer de primeira man diferentes mares, entre eles, o Gran Sol ou a Costa da Morte. Tamén retratou o traballo cotián dos mexilloeiros da Illa de Arousa, para o que contou coa colaboración do patrón do Nuevo Ino, Juan Domínguez García, e do seu irmán Victorio, que aparece na exposición camiñando sobre a batea.

As letras da comparsa Armonía

As famosas letras dos M.D.A.

Os M.D.A. disfrazáronse de presos de Guantánamo

Semella que a crítica popular é unánime á hora de considerar as letras dos M.D.A. como as mellores deste Entroido. Aquí as teñen.

Rodeado de Rumorosas

O obreiro da ponte, posando coas Rumorosas

O home que ven na imaxe con cara de satisfacción é un dos obreiros que está a traballar na reforma da ponte. Probablemente nin se lle pasou pola cabeza que puidera acabar formando parte das personaxes que aparecen nas letriñas do Entroido, pero así foi. A comparsa máis "sexy" da Arousa, As Rumorosas, fai referencia a el no seu repertorio deste ano: "Despois de cuarto siglo esperando a que amplíen o puente, xa o están reformando (...). Vou pa traballar contenta, traballar contenta, cando abre o día, vexo ao obrero bijotudo, move a paletilla, mirando pa min". Tras coñecer o seu inesperado protagonismo, o traballador andou a buscar pola comparsa e cando a localizou, posou así de contento coas súas admiradoras.

Portada e contraportada das letriñas das Rumorosas

A comparsa As Rumorosas está formada exclusivamente por mulleres

Esperanza Aguirre arde na queima do liborio

As viúvas acompañaron a Esperanza Aguirre en mortuoria procesión

Saiu do Naval entre os estrondos dos foguetes e baixo a luz das últimas horas de sol do día. Erguida nun tractor, desfilou solemne ata a Casa do Mar, para volver logo ao punto de partida e arder nas lapas purificadoras do Entroido. A primeira visita da presidenta da Comunidade Madrid, Esperanza Aguirre, á nosa Arousa rematou cunha queima, a do liborio, transmutado este ano na súa figura, por obra e decisión popular. Hugo Chávez xa correra a mesma sorte o ano pasado.

O Carnaval da Arousa

Get this widget | Track details | eSnips Social DNA

Unha canción de Radio de Arousa.

Ghato no poso

Nunha horta de Semuíño

As comadres volven armala?

Comadres no baile do ano pasado

O venres comeza oficialmente o Entroido carcamán, cunha cita que xa se converteu en ineludible para as máis festeiras, a Cea de Comadres. Está previsto que acudan á cea-baile no Tamanaco un cento de mulleres. A estas alturas, as comparsas preparan os últimos detalles dos disfraces; a presentación pública terá lugar o domingo. Nalgunhas cociñas xa cheira a rosquillas.

Despedida do Lagartiño

O vello camiño do Lagartiño

Unha paisaxe que desaparece ben merece unha despedida, aínda que só fose un carreiro de terra á beira do mar, ou tal vez por iso.

Probablemente, o posto máis suculento do mercado

Joaquín "o dos queixos" conta cunha clientela fiel na Arousa

Unha das súas especialidades son os queixos

Queixos tenros e curados, marmelos, chourizos, fariña milla, pan de centeo con uvas pasas, licor café, crema de caña... Cada sábado, Joaquín de Caldas de Reis ofrece no mercado da Arousa a súa mellor selección dos produtos do país. Engada á clientela, dálle a probar o xénero, ponlle quilo e medio a quen lle pide medio quilo, e sempre ten un agasallo co que recompensar as boas compras.

Fachadas recubertas de cunchas de vieiras

Casa recuberta de cunchas de vieira, na Torre

A maraña de cables afea a fachada

O recubrimento de cunchas é unha técnica de arquitectura popular mariñeira que utiliza as valvas planas da vieira para protexer as paredes exteriores da humidade, normalmente, as fachadas que miran cara o Sur. Na Arousa quedan poucas casas que presenten esta peculiar técnica. Unha delas é esta que lles mostramos nas imaxes, situada no barrio da Torre. As vieiras están dipostas unhas sobre as outras, a modo de lousas, nos dous tercios superiores da fachada. Outra casa, máis coñecida, é a de Palmeira; neste caso está rexistrada como parte do patrimonio artístico da Illa, pero non polas cunchas de vieira, senón polas fermosas fiestras de inspiración modernista que posúe. Aínda hai unha terceira casa que presenta unha das fachadas recubertas de vieiras. Tamén está en Palmeira, e deixou de ser visible trala construción do auditorio.

Xa está arranxado

Hai unhas semanas dabamos conta do derrube do paseíño do Regueiro, baixo o que se agocha o canal dos sumidoiros. Como ven na imaxe, a desfeita xa foi reparada.

As pías dos cons de Testos

Conxunto de cons con valor xeolóxico, en Testos

Detalle dunha das cavidades cilíndricas que presenta o con

Outra pía de orixe natural no mesmo conxunto

[noticia rectificada] Na redacción orixinal desta información propoñiamos o conxunto de cons do piñeiral de Testos, situado preto do denominado Con da Abella, como unha posible mostra de pedras con valor arqueolóxico, baseándonos nas cavidades que presenta, similares á ara de Niño do Corvo rexistrada por Ilha de Orjais, e na súa proximidade a esta.

O biólogo arousán Juan Poza acláranos que en realidade as cavidades que se observan nas imaxes son resultado dos efectos da meteorización e erosión química e diferencial do granito, que forma as coñecidas popularmente como pías (marmitas de gigante, en castelán). Segundo explica Poza, este tipo de ocos cilíndricos están considerados como formacións de interese xeolóxico, e nos cons da Arousa existen varios exemplos. Se cadra, no pasado as pías foron usadas polos antigos poboadores da Arousa para facer ritos pagáns, pero a súa orixe é natural.

A pérgola que nunca deu sombra

Pérgola no paseo marítimo do Cantiño

Será porque a salitre queima as prantas, porque non se escolleu a especie gabeadora axeitada, ou porque non recibiu os coidados que precisaba; o caso é que a pérgola do paseo marítimo do Cantiño xace desde a súa construción nun estado de triste nudez, sen follaxe que a envolva, nin en inverno nin en primavera. E así van pasando as estacións.

Un videoclip gravado na Arousa

As praias da Arousa no outono serven de escenario do último videoclip de Ataque Escampe, un grupo que se autodefine coa etiqueta de "rock de serie b", pola precariedade de medios coa que comezaron. A canción do vídeo, titulada "Europa e o ballet", ben podería comezar así: "Xastelas é o lugar onde o ballet tamén se podería ver como a maneira de aparentar que as persoas somos quen de ter ás..."

Neuroband prepara o lanzamento do seu primeiro traballo discográfico

Imaxe collida da web Manuelseixas.com

Neuroband, o grupo formado por Manuel Seixas, Xurxo Romero, Nicolás Leal, Edgar Santorum “Coco” e Víctor García “Carallada”, ten todo a punto para o lanzamento do seu primeiro traballo discográfico. A banda agarda poder presentar durante este ano o CD “Proceso amniótico”, no que reúne oito temas en galego e dous en inglés, froito de máis de dous anos de traballo. O libreto que acompañará o CD, realizado por Xurxo Romero con fotografías de AmebaVision, tamén está listo, así que só lles falta atopar un selo discográfico que os apoie. De non ser así, Neuroband tentará autoeditar a súa música, segundo confirmaron membros do grupo, para iniciar logo unha pequena xira de concertos.
Neuroband é o resultado da unión de músicos procedentes dos desaparecidos Korosi Dansas (Vilagarcía) e Fungo (Illa de Arousa). No 2004 gravou a súa primeria maqueta baixo o título “Microse”.

Quen paga as festas?

As vendas na lonxa están gravadas cun imposto festeiro,

tal e como se aprecia neste albarán

O financiamento das festas do Carme, a celebración máis importante da Arousa, corre a cargo da sociedade civil. Hostaleiros, empresarios, comerciantes, bateeiros e mariñeiros contribúen anualmente á organización do programa de festas con desiguais cotas, que poden dar lugar a siuacións inxustas. Dáse a circunstancia de que a comisión de festas adoita pedirlles ás agrupacións de mexilloeiros 60 euros por batea, unha cantidade similar á que achegan algúns bares, sendo estes os principais beneficiados das festas do verán.

Pero sen dúbida, o colectivo máis gravado é o dos mariscadores, que queira ou non queira, ha de destinar unha porcentaxe fixa de todas as súas vendas na lonxa ás festas. Esta especie de imposto revolucionario-festeiro permítelle á confraría contribuír á festividade do Carme con cantidades que se achegan aos 20.000 euros.
A xenerosidade da confraría é en realidade un lastre que carga directamente nos albaráns dos traballadores do mar e que dificilmente se podería aplicar noutras profesións. Alguén estaría disposto a destinar unha porcentaxe fixa da súa nómina ao divertimento colectivo?

Arqueoloxía: o mapa da Arousa

Os puntos clave da arqueoloxía insular

Existe unha tendencia a considerar que a Illa de Arousa non conta cun patrimonio arqueolóxico destacable. Mais esta afirmación semella froito do descoñecemento máis ca da realidade. Se nas vilas veciñas se atoparon conxuntos megalíticos, e mesmo está documentada a existencia de enterramentos funerarios da Idade de Bronce no illote Areoso, o sorprendente sería que na Arousa non houbese ningunha pegada dos antigos poboadores. Neste mapa localizamos seis lugares clave para achegarse á esquecida arqueoloxía da illa:

-O cemiterio dos Bufos, un xacemento estudado, mais totalmente abandonado.

-O conxunto das praias de Riasón e dos Tarais, quizais un dos restos máis interesantes, de magnitude aínda por descubrir.

-A ara de Niño do Corvo: unha pedra cunha misteriosa cavidade, que podería remitir a antigos ritos pagáns. Xulguen as imaxes do post correspondente.

-O conxunto das praias do Naso e da Cova: ao igual que en Riasón, no norte da illa o mar deixou ao descuberto vellos muros cuxa función é hoxe descoñecida. Este xacemento é dos menos documentados, e do único do que, aínda, non lles podemos ofrecer imaxes.

-Os restos do Areoso, xa comentados con anterioridade.

Arqueoloxía: o esquecido conxunto de Riasón

Restos do que podería ser un antigo peirao Da area emerxen varias construcións rectangulares Detalle da cista máis completa Unha segunda cista E outra máis, aínda soterrada

 

[Helena Domínguez] O conxunto arqueolóxico dos Tarais-Riasón foi dado a coñecer aproximadamente hai cinco anos. A forte erosión do mar na zona deixou ao descuberto varias construcións de pedra, que chamaron á atención de Benigno Chaves, hoxe patrón maior da Arousa. Segundo publica Rías Baixas, Chaves alertou a uns arqueólogos, que fixeron unha primeira datación dos restos, situándoos entre a Idade de Bronce e a chegada dos romanos. Quen visite hoxe a zona, entre a praia de Riasón e dos Tarais, poderá ver dúas cistas que emerxen da area, e unha terceira semienterrada. Ademais, moi preto deste lugar, existen restos de muros, así como unha especie de rampa de pedras, que puido funcionar a xeito de peirao. É unha magoa que non existan estudos rigorosos sobre este interesante xacemento, totalmente desprotexido e abandonado polas autoridades.

Arqueoloxía: a ara de Niño do Corvo

Pedra con posible valor arqueolóxico, entre Testos e Niño do Corvo

A forma do con semella traballada

A cavidade fai pensar que se trata dunha antiga ara

O blog Ilha de Orjais dá conta da existencia dunha posible ara de ofrendas situada no Agro de Alonso, entre Testos e Niño do Corvo. De acordo coas consultas do autor, José Luís Dopico, a cavidade da pedra podería corresponder a un antigo altar de ritos pagáns. O con está sen catalogar e a piques estivo de ser destruído, debido á construción dun muro próximo. Ilha de Orjais mostra as imaxes do conxunto antes das obras da depuradora.

Arqueoloxía: o abandonado cemiterio dos Bufos

Estado actual do cemiterio dos Bufos

Todos os veciños da Arousa saben da existencia da necrópole dos Bufos, dada a coñecer á comunidade científica nos anos 30 polo médico compostelán Varela Santos. Noutro tempo, os restos dos enterramentos eran visibles pero o lugar loce hoxe cuberto de toxos, sen que ningunha administración amosase interese por protexer e poñer en valor o xacemento.

A furia do vento

Un guindastre retirando un dos barcos que vararon na praia

O temporal afectou a todo tipo de embarcacións

Contemplando os desperfectos, no Lagartiño

O temporal de "vento do alto" (Norte) da madrugada do 14 de xaneiro causou desperfectos en terra e mar. O vento chegou a acadar rachas de 170 km, segundo aseguraban os mariñeiros, citando o "medidor" do barco de Chiquita. Cinco barcos bateeiros con amarre na zona do Lagartiño (Júpiter, Carallada, Roxo, Androcles e Machado) vararon na praia, logo de que romperan as barbas que os suxeitaban aos mortos. Por toda a Arousa afundiron lanchas e romperon numerosas embarcacións de madeira, como dornas e gamelas. A furia do temporal tamén puido con algunhas bateas, que quedaron á deriva e vararon no Terrón. En terra, o incidente máis aparatoso foi o desprendemento do tellado do instituto.

A colonia de patos esténdese pola Arousa

Dende que hai dous anos falabamos aquí da colonia de patos da Arousa, a poboación de aves, protexida polos veciños e só asustada de cando en vez por algún can, non parou de medrar. Os patos xa forman parte da paisaxe habitual na liña costeira comprendida entre a punta de Testos e a de Gradín. As bandadas máis numerosas concéntranse en Semuíño e no Regueiro.

O calendario da confraría

A imaxe que ilustra o calendario da Confraría

A mesma paisaxe, cincuenta anos despois

A Confraría de Pescadores da Arousa elixiu unha fotografía do Nicho dos anos 60 para ilustrar o calendario deste ano. Baixo a imaxe do calendario que reproducimos aquí, poden ver o mesmo lugar na actualidade. Á parte das obvias vantaxes que implica a urbanización do camiño, o cambio foi para mellor ou para peor?

Igual que hai 50 anos

A procesión relixiosa contou coa participación do alcalde e do líder da oposición

Os gaiteiros animaron as rúas desde primeiras horas da mañá

A festa do patrón segue sendo unha celebración maioritariamente masculina

Aquí teñen algunhas das imaxes que nos deixou a celebración da festa patronal de San Xulián, o pasado 7 de xaneiro.

O recibimento dos Reis Magos

Unha lexión de carriños tomaron o auditorio

Os Reis Magos foron recibidos cunha serie de actuacións musicais

Pais e nenos abarrotaron o auditorio da illa o pasado 5 de xaneiro para recibir os Reis Magos de Oriente, que presenciaron dende o palco o espectáculo que as máis pequenas lles tiñan preparado.

Listo para a descarga o último número de Dorna

A portada deste número foi deseñada por María Vázquez

Xa está dispoñible en pdf o número 11 da revista Dorna, editada pola asociación cultural do mesmo nome. Ademais, o equipo coordinador agasállanos cunha novidade: a posibilidade de descargar todos os números da publicación desde a súa reaparición no ano 2005.

Uns pechan e outros renacen

O Bar O Porto foi inicialmente unha taberna-tenda

Interior do Áncora, coñecido como "a de Cardama", na Congostra do Rico

A clientela non semella aproveitar moito a wi-fi que ofrece o local

Soubemos polo Faro de Vigo que remataba unha etapa no emblemático bar O Porto do Chufre, coa retirada de Manuel Dios e Josefa Cores, o matrimonio responsable do negocio desde os anos 50.

Os que fan a ruta das "chiquitas" non quedan orfos de todo, porque ao tempo que desaparecen os locais de costume, xorden outros que semellan recoller a esencia das tabernas mariñeiras. É o caso do Áncora, coñecido xa como "a de Cardama", aberto recentemente. Se no fose pola rechamante cor das paredes e o servizo de wi-fi, ao entrar alí, un tería a impresión de adentrarse na vella "Escameira", a taberna que décadas antes ocupou o mesmo lugar. O segredo para atraer a clientela, un viño novo tinto a bo prezo.

O paseo do Regueiro cae a cachos

Estado do paseo o 30 de decembro

O temporal dos últimos días acabou por derrubar o muro

Así como o paseo que discorre entre a “Carbonera” e Semuíño loce en perfectas condicións, o paseo marítimo entre o Regueiro e o Portiño, de similares características construtivas, amosou moi pronto as súas deficiencias. Ao pouco da súa estrea, o mar xa lambeu parte do recheo de grava e pedra na zona do malecó, deixando os entullos espallados pola area. Co paso dos anos e a falta de actuación, o paseo foi afundindo ata quedar un perigoso oco no tramo inicial. Finalmente, o domingo 3, logo dunha noite de temporal, caeron as pedras do muro de contención. A ver cantos anos teñen que pasar para que o arranxen.