Talasonimia da Arousa

[Redacción. 17/03/09] 17/03/09 Aquí presentamos, por orde alfabética, a listaxe provisional e en construción permanente dos talasónimos da illa de Arousa. Poden deixar as súas achegas, críticas e ideas para completar a listaxe a través dos comentarios.

A
-Abilleira: praia. Tamén existe "Abilleira pequena".
-Aguiuncho: praia. O nome provén de aguia
-Aguillón, punta
-Alcansón grande: fálase de "pedras do Alcansón".
-Alcansón pequeno
-Area da Secada: (imaxe) praia do norte da illa
-Areoso: (imaxe) illote constituído maioritariamente de area, que pertence ao termo municipal da Illa de Arousa. Nel atopáronse restos megalíticos.
-Arnela, punta: do latín, arenella. Denomínase así as praias situadas na desembodura dun río ou regato
-Arruda, punta

Que é o proxecto talasonimia da Arousa?

Nos 36 quilómetros de costa da illa existen moitos lugares con denominación de seu. Os nomes das praias, dos cons, dos caladoiros, das masas marítimas, dos cabos e das zonas rochosas tamén forman parte do patrimonio de todos os arousáns. Foron eles os que, ao longo da historia, foron transmitindo eses nomes de xeración en xeración, como pequenos tesouros orientativos, pistas que resumen o saber popular sobre o lugar. Temos talasónimos referidos á fauna (aguiuncho, niño do corvo), a antigos usos (a salga), ao producto que se obtén deles (a praia do peixe), ás características da paisaxe (Areoso...).

Tomando como inspiración a recente publicación do libro Talasonimia da Costa Sur de Galicia, do arqueólogo Xosé Lois Vilar Pedreira, desde este blog propoñémonos recuperar e clasificar as denominacións que recibe o mar na Illa de Arousa, dunha xeito público e colectivo.

Partimos dunha relación de 55 talasónimos, coa intención de ir ampliando e completando listaxe, coa colaboración, a través do sistema de comentarios, dos internautas. Cada un dos topónimos tentará incluír os seguintes campos de información: nome do topónimo, etimoloxía da palabra, significado, localización, fotografías e outras curiosidades.

Conservas con selo de calidade

Mexillóns en escabeche, un clásico, agora coa etiqueta da orixe

Esta é, de momento, a primeira conserva lanzada ao mercado coa etiqueta da denominación de orixe protexida Mexillón de Galicia. Elabóraa en Cambados a empresa Cermar, que xa colocou en máis dun cento de supermercados as tres receitas que produce: en escabeche, á vinagreta e á galega. A forma de presentación do mexillón é innovadora, en bandexa de plástico e con envase transparente, para que entre polo ollo.

O vertedoiro da vergoña

Panorámica do Mallón, na zona de Gradín

O deterioro da paisaxe é evidente

A praia utilízase como vertedoiro de lixo


Os verquidos comezaron hai aproximadamente tres anos

Continúa impunemente e imparable o proceso de degradación da costa de Gradín. O Mallón, a praia á que acudían nos anos noventa os mozos a celebrar a noite de San Xoán, rematou convertida nun vertedoiro municipal de lixo. Logo de tres anos de verquidos e queimas, a zona presenta un deterioro evidente e incomprensible. Engadimos máis preguntas ás formuladas no 2007. No caso dos vertedoiros, non se aplica a lei de costas? Para que ten o Concello un punto limpo? Onde están os grupos ecoloxistas da illa?

As centolas tamén sofren

Asomando as patas, cando a auga comeza a ferver

O marisco cócese vivo. A ninguén lle gusta morrer queimado

Non estamos afeitos a poñernos no lugar das centolas, pero elas tamén sofren. Cando aínda viva, a centola nota que a auga comeza a queimarlle, revólvese dentro da tarteira, e pode chegar a levantar o testo no seu inútil intento de fuxida. Se non souberan tan ben...